Đối ngược với xu hướng XK cùng kỳ năm trước, 8 tháng đầu năm nay, XK cá tra sang thị trường Brazil không ổn định. Nếu 4 tháng đầu năm 2016, Brazil là điểm sáng nhất trong bức tranh XK với tổng giá trị XK đạt trên 27,1 triệu USD, tăng 273,9% so với cùng kỳ năm trước thì từ tháng 5/2015, giá trị XK cá tra sang thị trường này lại tụt dốc.
Sở dĩ, giá trị XK cá tra sang thị trường Brazil trong 3 tháng đầu năm nay tăng mạnh là do QI/2015, hoạt động XK cá tra sang thị trường này bị ngưng trệ do Bộ Nghề cá và Nuôi trồng thủy sản Brazil (MPA) thông báo tạm ngừng NK thủy sản và các sản phẩm chế biến từ thủy sản hay/hoặc sản phẩm đánh bắt có xuất xứ từ Việt Nam. Sau đó, kể từ tháng 4/2015, MPA đã thông báo nước này đã hủy lệnh tạm ngưng cấp phép nhập khẩu cho thủy sản và sản phẩm thủy sản của Việt Nam.
Giá trị XK 4 tháng tiếp theo từ tháng 5-8/2016 giảm liên tiếp từ 26-79% so với cùng kỳ năm trước.
Sự giảm giá đồng Real và cuộc khủng hoảng kinh tế kéo dài khiến cho hoạt động XNK của DN nước này gặp nhiều khó khăn. Thủy sản là lĩnh vực được Chính phủ Brazil thận trọng trong từng chính sách cụ thể nhằm giữ tăng trưởng cũng không khỏi bị ảnh hưởng nặng. Theo số liệu của ITC, giá NK trung bình sản phẩm cá tra và cá da trơn (HS 030462) vẫn đang dao động ở mức 1,42 – 1,55 USD/kg. Đây là mức giá thấp hơn nhiều so với nhiều thị trường XK của Việt Nam.
Đầu năm 2016, Trung Quốc và Việt Nam là 2 nguồn cung lớn nhất sản phẩm cá thịt trắng, trong đó, Trung Quốc tập trung vào sản phẩm thế mạnh là cá Alaska pollock phile, đông lạnh và Việt Nam đẩy mạnh cá tra phile đông lạnh. Nhưng kể từ quý II/2016, cơ cấu thịt trắng của Brazil có sự chuyển dịch, nước này giảm NK cá tra và cá da trơn, giữ ổn định lượng cá Alaska pollock và sản phẩm cá Hake phile đông lạnh từ Argentina. Trung bình mỗi tháng, Brazil NK 2.500 tấn cá Hake phile đông lạnh.
Nền kinh tế Brazil được các chuyên gia kinh tế thế giới dự báo sẽ còn giảm sâu hơn nữa trong 2 năm tới. Cũng rất khó đưa ra dự đoán cho hoạt động XK cá tra Việt Nam sang thị trường này trong thời gian tới, ngoài việc chắc chắn rằng, trong thời gian tới giá XK cá tra sang thị trường này vẫn quanh mức 1,55 USD/kg.
