Ăn bánh chưng hình tam giác (bánh ú) trong ngày Tết Đoan Ngọ là một tập tục lâu đời, được lưu truyền hàng nghìn năm trong xã hội người Hoa nói chung và ở Đài Loan nói riêng. Tuy vậy, khác với Việt Nam, thay vì sử dụng lá dong, Đài Loan sử dụng lá tre (lá trúc, lá giang) để gói bánh truyền thống này.

Bánh chưng hình tam giác (bánh ú) truyền thống của Đài Loan

Để phục vụ sản xuất mặt hàng này, hàng năm Đài Loan thường nhập khẩu lá tre (lá trúc, lá giang) từ 03 đối tác truyền thống gồm: Trung Quốc, Việt Nam, và Nhật Bản. 

Theo số liệu thống kê của cơ quan quản lý Ngoại thương Đài Loan, trong 04 tháng đầu năm nay, Đài Loan đã nhập khẩu về 464.732 kg mặt hàng này (HS 14019000503; mô tả tiếng Anh: Bamboo leaves, bamboo sheaths) từ 03 đối tác truyền thống nêu trên, với kim ngạch nhập khẩu đạt 1,09 triệu USD, giảm nhẹ 0,11% về lượng song tăng 4,97% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.

Trung Quốc là đối tác cung ứng mặt hàng này lớn nhất cho Đài Loan trong 4 tháng đầu năm chiếm 61,27% thị phần về lượng và 71,22% thị phần về giá trị.

Việt Nam duy trì là đối tác cung ứng mặt hàng này lớn thứ 2 cho Đài Loan, với tổng số 178,7 tấn mặt hàng này đã được xuất khấu cho Đài Loan trong 4 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu đạt 297,24 nghìn USD, tăng 2,79% về lượng song giảm nhẹ 15,55% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024, chiếm 38,45% thị phần về lượng song chỉ chiếm 27,17% thị phần về giá trị.

Nhật Bản là đối tác còn lại cung ứng nhóm mặt hàng này cho Đài Loan, song lượng khá khiêm tốn chỉ 1.283kg và kim ngạch chỉ đạt 17.610 USD.

Về chính sách quản lý, các mặt hàng lá tre (lá trúc, lá giang) nhập khẩu vào Đài Loan hiện được miễn thuế (0%). Khi nhập khẩu phải tuân theo quy định tại “Danh mục hàng hóa phải kiểm dịch động thực vật” và các yêu cầu kiểm dịch có liên quan (mã quản lý B01) và phải tuân theo "Quy định kiểm tra thực phẩm nhập khẩu và các sản phẩm liên quan đến thực phẩm" (mã quản lý F02).

Theo thông tin từ nhà xuất khẩu Việt Nam, Trung Quốc hiện chiếm được thị phần xuất khẩu lớn sang Đài Loan do có giá cả cạnh tranh ở nhóm mặt hàng lá giang (hay gọi chung là lá cuống đen) giá rẻ cũng như dòng lá se điếu (lá dài, lá thơm) trồng nhiều vùng Hồ Bắc, Hồ Nam, Phúc Kiến với đặc trưng lá rất thơm, dày, màu sắc đẹp, không ôi thiu và đặc biệt thời điểm thu hoạch trùng với thời điểm phục vụ tết Đoan Ngọ.

Lá tre Việt Nam hiện xuất khẩu chính là nhóm lá tre bát độ (lá mai, lá bương hay gọi chung là lá cuống vàng). Đây là loại lá tre to, có tên gọi tre bát độ, được trồng chủ yếu ở các vùng cao như Yên Bái, Bắc Giang, Thanh Hóa, Sóc Sơn Hà Nội hay Lạng Sơn vv... song thường có giá cao hơn so với nhóm lá giang.