LB Nga là quốc gia có trữ lượng than đứng thứ 3 trên thế giới (182 tỷ tấn) và là nước khai thác than hàng đầu trên thế giới (xếp thứ 6, chiếm 4,5% sản lượng khai thác than của thế giới). Năm 2017, LB Nga đã khai thác 408,9 triệu tấn than, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2016. Riêng trong 3 tháng đầu năm 2018, LB Nga đã khai thác khoảng 106 triệu tấn than, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm 2016.

(Hình ảnh chỉ mang tính chất minh hoạ)

Trên lãnh thổ LB Nga hiện nay có khoảng 22 bể than và 129 mỏ riêng biệt. Khai thác than được thực hiện tại 25 khu vực hành chính – lãnh thổ của Liên bang, trong đó tỉnh Kemerovo với bể than Kuznetsk là khu vực khai thác và sản xuất than nhiều nhất của LB Nga (chiếm 59% lượng than khai thác của cả nước và 73% lượng than cốc được sản xuất tại LB Nga). Ngoài ra, LB Nga còn chia các khu vực khai thác than theo 7 vùng kinh tế khai thác than, trong đó các khu vực chính gồm: Tây Sibiri (252,1 triệu tấn – chiếm 61,7% sản lượng khai thác than của LB Nga trong năm 2017), Đông Sibiri (96,7 triệu tấn – 23,6%), khu vực Viễn Đông (44,1 triệu tấn – 10,8%), khu vực phía Tây Bắc LB Nga (9,1 triệu tấn – 2,2%).

Tính đến 01/01/2018, trên toàn LB Nga có 180 xí nghiệp khai thác than khoáng sản đang hoạt động tại 61 mỏ than và 119 mỏ lộ thiên. Khai thác than ở LB Nga được thực hiện bằng hai phương pháp hầm lò và lộ thiện, trong đó chủ yếu là khai thác lộ thiên. Năm 2017, sản lượng khai thác tại các hầm lò là 105,4 triệu tấn và khai thác tại các mỏ lộ thiện là 303,5 triệu tấn.

Than khai thác tại LB Nga gồm 2 loại chính là than lignite và than đá (gồm cả than antraxít), trong đó than đá chiếm trên 80% sản lượng. Than tại LB Nga được sử dụng làm nhiên liệu cho các nhà máy điện, là thành phần không thể thiếu trong nhiều nhà máy luyện kim, cũng như được sử dụng trong công nghiệp hóa học… Do đó, có thể phân loại than theo mục đích sử dụng gồm than năng lượng và than dùng để cốc hóa. Theo thống kê của LB Nga, trong năm 2017, lượng than khai thác dùng cho lĩnh vực năng lượng đạt 320,3 triệu tấn (chiếm 78%), dùng để luyện than cốc đạt 88,6 triệu tấn (chiếm 22%).

Việc chế biến than được thực hiện tại khoảng 65 nhà máy chuyên chế biến than. Ngoài ra, hầu hết các công ty khai thác than đều có thiết bị chuyên dụng để chế biến than. Trong năm 2017, tại Nga đã chế biến khoảng 196,5 triệu tấn than (tăng 3% so với cùng kỳ năm 2016), chủ yếu tại 65 nhà máy chuyên chế biến than (191,2 triệu tấn với khoảng 50 % than được dùng để cốc hóa). Năm 2017, các công ty khai thác than của LB Nga đã cung cấp cho thị trường 356,1 triệu tấn than (tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái), trong đó than dùng cho các hoạt động trong nước là 169,8 triệu tấn (tăng 2%), phần còn lại để xuất khẩu.

Theo số liệu của Hải quan LB Nga, trong năm 2017 LB Nga đã xuất khẩu 190 triệu tấn than sang 80 quốc gia trên thế giới (tăng 11% so với năm 2016), trong đó tập trung chủ yếu sang Hàn Quốc (26,1 triệu tấn), Trung Quốc (25,6 triệu tấn), Nhật Bản (17,59 triệu tấn), Thổ Nhĩ Kỳ (13,17 triệu tấn), Anh (12,17 triệu tấn). Các công ty xuất khẩu than hàng đầu của LB Nga gồm AO SYEK, OAO UK Kuzbassrazrezugol, AO SDS Ugol (Riêng 3 công ty này đã chiếm hơn 50% khối lượng than xuất khẩu của LB Nga).

Là một trong những quốc gia xuất khẩu than lớn nhất thế giới, tuy nhiên LB Nga vẫn thường nhập than phục vụ cho nhu cầu sản xuất năng lượng. Năm 2017, LB Nga đã nhập 23,2 triệu tấn than (tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái), trong đó chủ yếu là nhập từ Kazakhstan với khối lượng là 22,8 triệu tấn.