Tín hiệu tích cực từ nền kinh tế toàn cầu thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa, trong đó mặt hàng gỗ của Việt Nam nửa cuối năm 2024 dự báo tiếp tục tăng trưởng khả quan.

Xuất khẩu gỗ ghi nhận tăng trưởng xuất khẩu 2 con số

Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, trong tháng 6/2024, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt 1,25 tỷ USD, giảm 1,3% so với tháng 5/2024, nhưng tăng 13,3% so với tháng 6/2023. Trong đó, xuất khẩu sản phẩm gỗ đạt 853,9 triệu USD, tăng 2,3% so với tháng 5/2023 và tăng 12,7% so với tháng 6/2023.

Tính chung 6 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt 7,5 tỷ USD, tăng 23,1% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xuất khẩu sản phẩm gỗ đạt 5,1 tỷ USD, tăng 22,2% so với cùng kỳ năm 2023.

Nhu cầu phục hồi từ các thị trường xuất khẩu chính, hoạt động xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam ghi nhận tốc độ tăng trưởng tích cực trong nửa đầu năm 2024. Trong đó, gỗ và sản phẩm gỗ xuất khẩu nhiều nhất tới thị trường Hoa Kỳ, đạt 4,1 tỷ USD, tăng 24,5% so với cùng kỳ năm 2023. Tiếp theo là thị trường Trung Quốc đạt 1,05 tỷ USD, tăng 49,3%; Nhật Bản đạt 796,8 triệu USD, giảm 2,2%; Hàn Quốc đạt 389,2 triệu USD, giảm 1,4%...

Ông Nguyễn Chánh Phương - Phó Chủ tịch Hiệp hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ TP. Hồ Chí Minh (HAWA) – cho hay, so với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng trưởng xuất khẩu trong nửa đầu năm nay vào khoảng 22 - 25%. Nhiều doanh nghiệp có đơn hàng đến quí III thậm chí là quí IV/2024. Ngoài các thị trường truyền thống là Hoa Kỳ, Trung Quốc thì các thị trường mới như Ấn Độ, Trung Đông… được doanh nghiệp khai thác thời gian gần đây cũng có dấu hiệu tích cực.

Đáng chú ý, mới đây, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã ban hành kết luận cuối cùng của vụ việc điều tra xem xét phạm vi sản phẩm và chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá/chống trợ cấp với tủ gỗ nhập khẩu từ Việt Nam.

Cụ thể, về điều tra xem xét phạm vi sản phẩm, Bộ Thương mại Hoa Kỳ giữ nguyên kết luận sơ bộ điều chỉnh vào tháng 9/2023. Theo đó, 3 trường hợp tủ gỗ nhập khẩu từ Việt Nam có các bộ phận sản xuất tại Trung Quốc bị xác định thuộc phạm vi của lệnh áp thuế hiện hành với Trung Quốc, gồm:

Sản phẩm có thành phần cửa, mặt hộc và khung gỗ sản xuất tại Trung Quốc, sau đó được lắp ráp tại Việt Nam và được kết hợp với hộp ván tủ và hộp hộc kéo sản xuất ở Việt Nam

Sản phẩm có cửa, mặt hộc và khung gỗ là bán thành phẩm được sản xuất tại Trung Quốc, sau đó tiếp tục gia công tại Việt Nam và được kết hợp với hộp ván tủ và hộp hộc kéo sản xuất ở Việt Nam.

Sản phẩm có các chi tiết bán thành phẩm của cửa, mặt hộc và khung gỗ (bao gồm đai, trụ, ván) được sản xuất tại Trung Quốc, sau đó tiếp tục gia công tại Việt Nam và được kết hợp với hộp ván tủ và hộp hộc kéo sản xuất ở Việt Nam.

DOC sẽ gửi thông báo cho Cơ quan Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ (CBP) hướng dẫn áp dụng Cơ chế tự xác nhận (Certificate Regime) với tủ gỗ nhập khẩu từ Việt Nam. Cơ chế này cho phép các doanh nghiệp xuất khẩu tủ gỗ của Việt Nam không thuộc 3 trường hợp nêu trên được loại trừ, không phải nộp thuế chống bán phá giá/chống trợ cấp khi xuất khẩu sang Hoa Kỳ.

Hoa Kỳ hiện là thị trường lớn nhất, chiếm 52 - 55% giá trị xuất khẩu gỗ của Việt Nam. Việc DOC thông báo những kết luận cuối cùng về việc điều tra chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá/chống trợ cấp với tủ gỗ nhập khẩu từ Việt Nam được cho là tin vui đối với ngành gỗ. Vấn đề đặt ra lúc này là các công ty gỗ Việt Nam theo kịp các xu hướng mới nhất tại thị trường Hoa Kỳ là điều quan trọng để đồ gỗ Việt Nam đáp ứng được sở thích của người tiêu dùng.

Vượt thách thức, xuất khẩu hướng đến đích 15,2 tỷ USD

Tuy nhiên, trong nửa cuối năm 2024, vẫn còn không ít thách thức với hoạt động xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ. Xung đột địa chính trị tiếp tục căng thẳng đẩy giá cước vận tải lên cao. Hơn nữa, mặt hàng gỗ và sản phẩm gỗ xuất khẩu sang các thị trường lớn như Hoa Kỳ và các thị trường trong khối EU vẫn tiếp tục phải đối mặt với các áp lực về điều tra phòng vệ thương mại, các rào cản kỹ thuật liên quan đến môi trường, phát triển bền vững, chuyển đổi xanh.

Năm 2024, ngành gỗ hướng tới mục tiêu xuất khẩu 15,2 tỉ USD, trong đó gỗ và sản phẩm gỗ trên 14,2 tỉ USD, tăng 6% so với năm 2023. Kinh tế, thương mại toàn cầu đang trên đà hồi phục và tăng trưởng tốt hơn vào năm 2025. Theo WTO (tháng 04/2024), khối lượng thương mại hàng hóa thế giới tăng trưởng 2,6% năm 2024 và 3,3% năm 2025.

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, theo chu kỳ hàng năm, xu hướng tăng nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ, đặc biệt là các nhóm hàng đồ nội thất bằng gỗ tại các thị trường lớn thường tăng mạnh vào 3 tháng cuối năm, khi thị trường nhà ở bước vào hoàn thiện và nhu cầu sắm sửa, cải tạo lại trang thiết bị nội thất để đón chào năm mới. Với những nút thắt thị trường được khơi thông, cùng với tốc độ tăng trưởng như hiện tại, triển vọng xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ dự báo tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng 2 con số.

Các chuyên gia cũng nhận định, năm 2023, xuất khẩu gỗ, lâm sản chỉ đạt 14,47 tỉ USD, giảm 15,4% so với năm 2022. Năm 2024 chưa phải “thời điểm vàng” của ngành gỗ. Tuy nhiên, sản phẩm gỗ Việt Nam “ghi dấu ấn” từ nguyên liệu đầu vào cho các ngành chế biến, xây dựng đến sản phẩm có tính hoàn thiện cao. Các Hiệp định Thương mại tự do được Việt Nam phê chuẩn tiếp tục là “cú hích”, cơ hội thuận lợi để ngành gỗ đi xa. Cơ hội mở rộng, phát triển thị phần được cho là khá lớn, do đó, đích đến xuất khẩu 15,2 tỷ USD đối với ngành gỗ không phải là quá nhọc nhằn.