Trong khuôn khổ Hội nghị trực tuyến kết nối tiêu thụ, xúc tiến xuất khẩu nông sản, thủy sản khu vực Nam Bộ và Tây Nguyên 2021 do Bộ Công Thương chủ trì tổ chức trong các ngày 6,9 và 10/8/2021, đã có 22 công ty của Algeria và 19 công ty của Senegal đăng ký tham dự phiên giao thương với các doanh nghiệp Việt Nam. Nhân dịp này, nhằm cung cấp các thông tin về thị trường Algeria và Senegal, ngày 11/8/2021, Cục Xúc tiến thương mại -Bộ Công Thương và Thương vụ Việt Nam tại Algeria kiêm nhiệm Senegal, Tunisia, Mali, Gambia và Niger đã tổ chức Phiên tư vấn xuất khẩu sang thị trường Algeria và Senegal cho hơn 100 doanh nghiệp Việt Nam.

 

Tại sự kiện, Thương vụ Việt Nam tại Algeria đãgiới thiệu thị trường Algeria và Senegal, tiềm năng xuất nhập khẩu nông sản, thủy sản, những lưu ý về tìm kiếm, giao dịch và thanh toán với các đối tác tại thị trường này cũng như giải đáp các thắc mắc của các đại biểu tham dự.

Đối với Algeria, hàng hoá Việt Nam có nhiều điểm thuận lợi khi xuất khẩu sang thị trường này, nguyên do, Algeria tập trung vào ngành công nghiệp dầu lửa, nên phải nhập khẩu (NK) khá nhiều mặt hàng; dân số tương đối đông, 44 triệu người; quan hệ chính trị truyền thống giữa hai nước thuận lợi, trước khi dịch Covid-19 xảy ra, hai nước thường xuyên trao đổi các đoàn giao thương; hàng hoá Việt Nam được đánh giá cao về chất lượng và giá cả; Thương vụ thường xuyên tổ chức các hoạt động kết nối doanh nghiệp hai bên; Algeria và Việt Nam có đại sứ quán tại thủ đô của nhau nên thuận lợi cho việc xin visa của doanh nghiệp.

Trong số những mặt hàng Việt Nam đã và còn nhiều tiềm năng xuất khẩu sang Algeria, cà phê là mặt hàng chủ lực. Một năm Algeria nhập khẩu khoảng 130.000 tấn, chủ yếu là cà phê chưa qua chế biến loại robusta. Cà phê Việt Nam chiếm trên 50% thị phần tại Algeria với khoảng 70.000 tấn, kim ngạch trung bình đạt 100 triệu USD/năm. Mặt hàng này tiếp tục có nhu cầu khá cao tại Algeria và vẫn sẽ là mặt hàng XK chủ lực của Việt Nam trong thời gian tới.

Tiếp đến là mặt hàng gạo, mỗi năm Algeria NK 100.000 tấn gạo chủ yếu là gạo 5% tấm, gạo đồ, phục vụ cho người châu Á sinh sống và làm việc tại Algeria. Gạo là mặt hàng được trợ giá nên thuế NK khá thấp so với mặt bằng chung, chỉ 16%. Ngoài ra, các loại gia vị như hạt tiêu, quế cũng là những loại nông sản có nhu cầu cao tại Algeria cùng với hạt điều nhân.

Thủy hải sản cũng nằm trong tốp 5 mặt hàng XK có kim ngạch lớn nhất của Việt Nam sang Algeria, với kim ngạch từ 9-10 triệu USD/năm. Cá tra của Việt Nam được bán với giá khoảng 5 USD/kg, tương đương với loại cá biển đánh bắt rẻ nhất của Algeria là cá chích (Sardine), do vậy hàng Việt Nam có tính cạnh tranh cao. Hơn nữa, mỗi năm Algeria NK khoảng 30.000 tấn thuỷ, hải sản. Như vậy còn nhiều dư địa cho doanh nghiệp thuỷ hải sản Việt Nam cạnh tranh, khai thác.

Về thị trường Senegal, ông Hoàng Đức Nhuận cho biế mặc dù là thị trường có quy mô nhỏ với dân số khoảng 16 triệu người, GDP 1.400 USD/người/năm song so với nhiều quốc gia khác thuộc châu Phi, nền kinh tế Senegal khá mở, hội nhập sâu rộng ở cấp độ quốc tế cũng như trong khu vực. Senegal nằm trong Liên minh Kinh tế và Tiền tệ Tây Phi (UEMOA), gồm 8 nước nói tiếng Pháp, đồng thời là thành viên của Cộng đồng kinh tế Tây Phi gồm 15 quốc gia. Senegal có lợi thế tình hình chính trị ổn định, cơ sở hạ tầng khá tốt, có sân bay quốc tế, cảng biển và là nơi trung chuyển hàng hoá sang các nước không có biển.

Dù Chính phủ Senegal chủ trương đẩy mạnh sản xuất lúa tiến tới tự túc lương thực nhưng sản lượng không đủ, hàng năm vẫn phải NK 900.000 – 1 triệu tấn gạo, chủ yếu là gạo tấm, giá rẻ. Năm 2019 (trước khi diễn ra đại dịch Covid 19), Việt Nam xuất khẩu gạo sang thị trường này đạt kim ngạch 32 triệu USD. Ngoài gạo, nước ta còn bán sang Senegal các mặt hàng như hạt tiêu, bánh kẹo và sản phẩm ngũ cốc, sắt thép các loại ...

Tại Senegal có nhiều nhà hàng của người Việt Nam và người châu Á, cộng đồng người Việt ở Senegal cũng khá đông nên có cơ hội cho hàng Việt Nam, nhất là đồ khô như bánh tráng, bánh đa, nước mắm thâm nhập sâu hơn vào thị trường này.

Mặc dù có nhiều tiềm năng xuất khẩu cho doanh nghiệp Việt Nam, nhưng thuế nhập khẩu vẫn còn tương đối cao, chẳng hạn tại Algeria là 30% chưa kể thuế VAT là 19%. Bên cạnh đó, Algeria còn áp dụng thuế phòng vệ bổ sung, dao động từ 30-200% tuỳ vào từng mặt hàng.

Khi xuất khẩu sang châu Phi nói chung, Algeria và Senegal nói riêng, doanh nghiệp cần lưu ý tìm kiếm đối tác qua các kênh như: Tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, hội chợ, triển lãm quốc tế, các diễn đàn doanh nghiệp, các cuộc giao thương trực tiếp; qua giới thiệu từ các cơ quan xúc tiến thương mại, các Thương vụ Việt Nam tại châu Phi và bạn hàng quen thuộc...

Trước khi tiến hành giao dịch, doanh nghiệp cần đề nghị đối tác cung cấp giấy phép đăng ký kinh doanh, thẻ XNK, bản sao hộ chiếu, thẻ căn cước của người đại diện để các cơ quan chức năng như các Thương vụ Việt Nam tại châu Phi có thể hỗ trợ tư vấn, xác minh.

Về thanh toán khi XK sang châu Phi, nên áp dụng phương thức tín dụng thư (L/C) không hủy ngang có xác nhận của ngân hàng uy tín châu Âu, châu Mỹ hoặc phương thức nhờ thu chứng từ (DP at sight) có đề nghị khách hàng đặt cọc từ 25% trở lên giá trị tiền hàng, không chấp nhận phương thức trả chậm và D/A.

Nếu nhập khẩu hàng từ châu Phi về Việt Nam, cần tiến hành kiểm định hàng hóa thông qua tổ chức giám định quốc tế có uy tín tại nước sở tại (như Bitec International SA, Văn phòng Veritas) trước khi đưa hàng lên tàu. Doanh nghiệp Việt Nam nên cố gắng đàm phán với nhà cung cấp để không phải đặt cọc tiền hoặc đặt cọc mức tối thiểu. Đối với những đơn hàng đầu tiên, chỉ nên mua với khối lượng nhỏ. Tốt nhất, trong giai đoạn đầu nên sang trực tiếp để gặp gỡ nhà cung cấp, giám sát việc thu mua và chất hàng lên tàu. Nếu có tiềm lực, công ty Việt Nam có thể xem xét sang mở văn phòng đại diện, kho ngoại quan tại địa bàn sở tại.

Liên quan đến thông tin trên nhãn mác, bao bì tại Algeria và một số nước Bắc Phị được viết bằng 2 thứ tiếng là tiếng Ả-rập và một ngôn ngữ khác (tiếng Pháp hoặc tiếng Anh). Doanh nghiệp cũng cần tìm hiểu thị hiếu, văn hoá người tiêu dùng tại các quốc gia Hồi giáo, quan tâm đến giấy chứng nhận Halal (giấy chứng nhận xác nhận sản phẩm không có các chất cấm theo yêu cầu Luật Hồi giáo) đối với các thực phẩm làm từ gia súc, gia cầm hoặc có chứa thịt.

Tại phiên tư vấn, đại diện Thương vụ tại Algeria cũng thông tin cho các doanh nghiệp nhiều lĩnh vực, ngành hàng như nông sản, gia vị, thực phẩm, đồ uống, thủy sản, hàng tiêu dùng, về triển vọng thị trường, quy định và chứng từ NK, thủ tục và phương thức thanh toán, hình thức giao nhận, vận tải hàng hóa từ Việt Nam, cách xác thực doanh nghiệp và sử dụng đại lý, môi giới kinh doanh tại Algeria và Senegal…

Hoàng Đức Nhuận