Mới đây, Thương vụ Việt Nam tại Cuba đã thực hiện chuyến đi thực tế tại tỉnh Pinar Del Rio thuộc miền Tây và bẩy (07) tỉnh miền Trung Cuba gồm Villa Clara, Cienfuegos, Ciego de Avila, Sancti Spiritus, Camaguey, Las Tunas và Holguin nhằm khảo sát thị trường nội địa Cuba và tìm kiếm các cơ hội tăng cường thương mại, phát triển hợp tác, đầu tư giữa hai nước.
Qua khảo sát thực tế, Thương vụ nhận thấy thị trường Cuba có nhu cầu cao với mọi loại hàng hóa bao gồm máy móc, thiết bị, phương tiện và nguyên vật liệu cho sản xuất cũng như hàng tiêu dùng cho xã hội. Một nét chung trong hiện trạng phát triển kinh tế Cuba là nhà máy thiếu vốn, người sản xuất thiếu nguyên vật liệu; công nghệ, kỹ thuật sản xuất trong phần lớn các ngành kinh tế đều lạc hậu; hàng tiêu dùng không đủ để phục vụ nhu cầu người dân; cơ sở, hạ tầng sản xuất chỉ khai thác được một phần, phần còn lại chiếm tỷ trọng khá lớn chưa sử dụng được, lãng phí khá nhiều; các doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể tìm được chỗ đứng cho hàng xuất khẩu Việt Nam tại Cuba và đầu tư sản xuất tại Cuba dưới các hình thức thích hợp nếu có quyết tâm và các bước đi thích hợp. Thương vụ xin giới thiệu những cơ hội đầu tư và thương mại tại các địa phương trên của Cuba để các doanh nghiệp Việt Nam tham khảo, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa:
1. Dự án đầu tư sản xuất xi măng trắng cần vốn đầu tư nhỏ (khoảng 80-100.000 USD), khả năng thu hồi vốn nhanh và lãi suất khá cao. Phía doanh nghiệp Cuba đã có sẵn các điều kiện sản xuất cơ bản và có thị trường tiêu thụ sản phẩm tốt nhưng doanh nghiệp bạn thiếu vốn để thay đổi một vài hạng mục thiết bị và để nhập khẩu một số loại phụ gia.
2. Doanh nghiệp sản xuất nến cần vốn 200.000 USD -250.000 USD. Sản phẩm được ưa chuộng trên thị trường và doanh nghiệp không đủ khả năng đáp ứng do thiếu vốn mua nguyên liệu.
3. Doanh nghiệp sản xuất áo phông không đáp ứng nhu cầu thị trường, có cơ sở sản xuất, có đội ngũ lao động có tay nghề nhưng thiếu nguyên liệu sản xuất. Doanh nghiệp cần 300-500.000 USD đầu tư để đảm bảo nguyên liệu duy trì sản xuất liên tục. Khả năng thu hồi vốn 1,0-1,5 năm.
4. Doanh nghiệp sản xuất băng, ga, chỉ chống nhiễm trùng phục vụ nhu cầu của các bệnh viện và tiêu dùng nhân dân chưa bao giờ đáp ứng đủ nhu cầu người tiêu dùng do luôn thiếu nguyên vật liệu. Nhà máy có đủ máy, thiết bị và lao động lành nghề, có cơ sở sản xuất tốt, cần vốn khoảng 400-500 ngàn USD.
5. Doanh nghiệp sản xuất găng tay y tế luôn trong tình trạng thiếu sản phẩm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng vì thiếu vốn mua nguyên liệu, không khai thác được năng lực sản xuất hiện có và cần vốn tối thiểu 300.000 USD với khả năng thu hồi vốn trong 1 năm.
6. Doanh nghiệp có xưởng chế biến đồ nội thất bằng MDF nhưng không có nguyên liệu, hiện bỏ không, công nhân không có việc làm trong khi thị trường khát hàng nội thất bằng MDF. Doanh nghiệp cần vốn 300-500.000 USD.
7. Doanh nghiệp sản xuất thịt hộp và các sản phẩm thịt cần vốn khoảng 1 triệu USD để đổi mới một số thiết bị và đảm bảo vốn lưu động mua nguyên liệu. Sản phẩm hiện có chất lượng đáp ứng nhu cầu thị trường nhưng nhà máy không đủ hàng cung cấp.
8. Doanh nghiệp sản xuất dẻ lau công nghiệp luôn có nhu cầu nhập khẩu quần áo, hàng may mặc phế thải có thành phần 65% bông với trị giá 500.000 USD/năm. Doanh nghiệp Việt Nam có khả năng có thể liên hệ để cung cấp ổn định, đảm bảo nguyên liệu đầu vào cho sản xuất của doanh nghiệp.
9. Một doanh nghiệp kéo sợi có nhà xưởng tốt, vị trí rất lý tưởng ở một thành phố huyện lỵ thuộc tỉnh Holguin cách bãi biển đẹp chưa đầy 2 km, có dây chuyền thiết bị đảm bảo chất lượng, có lịch sử phát triển rất đáng tự hào nhưng thiếu nguyên liệu trầm trọng nên dù sản phẩm có nhu cầu rất cao trong nước nhưng doanh nghiệp không đủ sản phẩm đáp ứng. Doanh nghiệp cần vốn giai đoạn đầu 2,0-2,5 triệu USD và thu hồi vốn trong 2 -2,5 năm. Doanh nghiệp rất nhiệt tình gọi vốn đầu tư nước ngoài và đã lập nghiên cứu khả thi giới thiệu cho Thương vụ.
10. Doanh nghiệp khai thác và chế biến Zeolita có nguồn trữ lượng tới 10 triệu tấn. Rất muốn hợp tác khai thác để phục vụ nhu cầu nội địa và xuất khẩu.Hiện tại, do thiếu vốn nên chỉ khai thác được 15-20% công suất sản xuất. Cần vốn 1-3triệu USD.
11. Doanh nghiệp sản xuất than củi (Carbón Vegetal) có nguồn nguyên liệu rất phong phú tại Cuba là cây Marabú và có thị trường tiêu thụ khá, giá xuất khẩu hấp dẫn tại Tây Âu nhưng thiếu thiết bị đóng gói, máy sàng xẩy, chọn lựa than, thiếu bao bì đựng than với các chủng loại khác nhau kể cả bao Polypropilen loại 50kg/bao. Cần vốn đầu tư 200-300.000 USD cho giai đoạn hiện tại.
12. Doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ cao cấp phục vụ nhu cầu khách sạn hạng sang và các nhu cầu khác không đủ nguyên liệu sản xuất, doanh nghiệp không thỏa mãn được nhu cầu thị trường, rất cần vốn (500-700.000 USD) để nhập nguyên liệu và thay đổi một số hạng mục thiết bị đảm bảo chất lượng sản phẩm.
13. Doanh nghiệp sản xuất khung nhôm, cửa sắt các loại ở Ciego De Avila muốn tìm nhà đầu tư có công nghệ, kỹ thuật để sản xuất sản phẩm chất lượng cao mà thị trường đang có nhu cầu cao. Cần vốn tối thiểu 1 triệu USD.
14. Doanh nghiệp chế biến trái cây, đặc biệt xoài xuất khẩu thiếu dây chuyền chế biến nên không đảm bảo được nguồn hàng cung cấp cho thị trường, nhất là Tây Âu. Rất cần hợp tác đầu tư để có vốn ít nhất 500.000 USD đủ thu mua nguyên liệu và trang bị máy móc cho sản xuất hàng xuất khẩu.
15. Doanh nghiệp sản xuất kem ở Camaguey có sản phẩm tốt, chưa bao giờ đáp ứng đủ nhu cầu thị trường khu vực nhưng không tăng sản lượng được vì thiếu vốn để bổ sung máy, thiết bị và mở rộng qui mô sản xuất. Cần vốn 700.000 USD đầu tư bổ sung và có thể thu hồi vốn trong 1 năm.
16. Doanh nghiệp sản xuất phó mát Queso Crem Nela có sản phẩm được ưa chuộng trên thị trường.Nhà máy luôn thiếu hàng cung cấp, mới chỉ đáp ứng 20% nhu cầu thị trường.Cần vốn đầu tư trước mắt tối thiểu vài trăm ngàn USD để thay thế và bổ sung máy đóng gói, tăng sản lượng hàng xuất xưởng. Khả năng thu hồi vốn tối đa 1 năm.
17. Doanh nghiệp sản xuất Bugi hiện công nghệ lạc hậu. Sản phẩm có nhu cầu chưa được thỏa mãn tại Cuba. Cần hợp tác đầu tư với số vốn khoảng 1 triệu USD. Doanh nghiệp đã nghiên cứu kỹ thị trường, đã lập nghiên cứu khả thi và sẵn sàng giới thiệu với doanh nghiệp Việt Nam quan tâm.
18. Doanh nghiệp sản xuất thiết bị chống sét, dụng cụ nâng xe, thiết bị ngắt điện có nhu cầu và khả năng sản xuất các loại hàng hiện nay Cuba đang phải nhập khẩu. Vốn đầu tư trung bình 300-500 ngàn USD/loại sản phẩm.
19. Doanh nghiệp cơ khí muốn hợp tác lắp ráp máy nông nghiệp của Việt Nam để phục vụ nhu cầu sản xuất lúa và các nhu cầu khác trong sản xuất nông nghiệp. Doanh nghiệp có đầy đủ cơ sở sản xuất, nhà xưởng và lao động giỏi. Cần công nghệ, thiết bị và vốn lưu động tới 300.000 USD.
20. Doanh nghiệp điện tử có khả năng và nhu cầu hợp tác lắp ráp đồ điện gia dụng. Rất muốn hợp tác sản xuất với Việt Nam vì hàng Việt Nam chất lượng tốt, giá cả phù hợp thị trường Cuba.
21. Doanh nghiệp sản xuất quần Jean cần bổ sung thiết bị và vốn 300-500.000 USD nhập nguyên liệu, sản xuất quần Jean các loại để tăng sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm cung cấp cho thị trường nội địa. Khả năng thu hồi vốn đầu tư nhanh.
22. Doanh nghiệp tại Pinar Del Rio có nhiều sản phẩm đồ hộp chế biến đạt chất lượng và rất được ưa chuộng tại Cuba và sản phẩm được xuất khẩu với hiệu quả cao nhưng máy móc, thiết bị, công nghệ đã rất lạc hậu. Doanh nghiệp có thể hợp tác, thu hút vốn nước ngoài vào từng dây chuyền sản xuất để dần dần thay đổi toàn bộ qui trình sản xuất sản phẩm hiện có, nâng cao chất lượng và sản lượng hàng hóa. Doanh nghiệp luôn có doanh thu cao, lợi nhuận hấp dẫn và chưa đáp ứng được nhu cầu thị trường. Cần vốn tối thiểu 200-500.000 USD cho từng loại sản phẩm.
Trên đây, chúng tôi chỉ liệt kê những cơ hội chính mà chúng tôi phát hiện được từ những cuộc tiếp xúc với số lượng nhỏ doanh nghiệp của tám (08) tỉnh đã đến. Chúng tôi cho rằng, tất cả mới chỉ là những nhận biết ban đầu về các cơ hội, các trường hợp kinh doanh có thể để doanh nghiệp quan tâm có đối tượng nghiên cứu, tìm hiểu kỹ hơn. Dẫu vậy, nó cho phép khẳng định tiềm năng sẵn có của thị trường Cuba không phải từ cái nhìn chung chung mà từ những dự án cụ thể, mặt hàng cụ thể thích hợp với các doanh nghiệp của Việt Nam, đặc biệt các doanh nghiệp vừa và nhỏ.