Cơ quan Hải quan Đài Loan hôm 22 tháng 7 vừa qua đã ra thông báo sẽ áp dụng thuế chống bán phá giá đối với xi măng Portland và clinker nhập khẩu từ Việt Nam trong thời gian 5 năm, bắt đầu từ ngày 28 tháng 7.

Theo Hải quan Đài Loan, quyết định này được thống nhất bởi Cơ quan quản lý Tài chính Đài Loan (MOF) và Cơ quan quản lý Kinh tế Đài Loan (MOEA), sau khi điều tra (và nghe điều trần) xác nhận rằng các công ty Việt Nam đã thực hiện hành vi bán phá giá và gây thiệt hại đáng kể cho các nhà sản xuất trong nước của Đài Loan.

Thông báo của phía Đài Loan cho thấy, phạm vi hàng hóa bị áp thuế lần này là Xi măng Portland là xi măng thủy hóa chủ yếu sản xuất từ clinker có thành phần chủ yếu là khoáng silicat canxi, có thể thêm vào không quá 7% thạch cao (gypsum), không quá 5% tro bay tự nhiên, và không quá 5% chất phụ gia vô cơ từ quá trình sản xuất (như xỉ lò cao hạt hóa, tro bay hoặc vật liệu silica), nghiền mịn để tạo thành xi măng thủy hóa. Trong khi clinker xi măng Portland là sản phẩm trung gian trong quá trình sản xuất xi măng Portland, thành phần chủ yếu là khoáng silicat canxi. Thành phần hóa học gồm: CaO: từ 57% đến 72%; SiO₂: từ 15% đến 28%; Al₂O₃: từ 1% đến 11%; Fe₂O₃: từ 1% đến 11%. (Có mã HS tham khảo: 2523.29.90.00.2 và 2523.10.90.00.3)

Thông báo của phía Đài Loan cũng nêu rõ mục đích sử dụng xi măng Portland là sản phẩm chính dùng trong công trình xây dựng, sử dụng phổ biến trong các công trình dân dụng, công trình chung, công trình cảng, kết cấu bê tông cốt thép, công trình ngầm, kết cấu quy mô lớn, đường sá, cầu, dầm, bồn chứa khí thiên nhiên lỏng, đường ống, hoàn thiện, lát sàn, tấm sàn và cấu kiện bê tông đúc sẵn, trong khi Clinker xi măng Portland là nguyên liệu trung gian trong quá trình sản xuất xi măng Portland.

(Quang cảnh phiên điều trần ngày 09/6/2025)

Theo thông báo, MOEA cũng kết luận không có bằng chứng đầy đủ cho thấy việc áp thuế sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đáng kể đến lợi ích kinh tế tổng thể của Việt Nam.

Theo thông cáo báo chí của Hải quan Đài Loan, các sản phẩm xi măng nhập khẩu từ Công ty TNHH Long Sơn và công ty liên quan của Long Sơn sẽ chịu mức thuế suất 13,59%.

Công ty Cổ phần Xi măng Thăng Long sẽ bị áp thuế 19,25%, trong khi Công ty Cổ phần Xi măng Vissai Ninh Bình, Công ty Cổ phần Xi măng Xuân Thành, và Công ty Cổ phần Xi măng Vicem Hà Tiên – Chi nhánh Kinh doanh & Dịch vụ Xi măng Hà Tiên Vicem sẽ chịu mức thuế 14,82%.

Tất cả các nhà sản xuất và xuất khẩu khác của Việt Nam (không trong danh sách nêu trên) sẽ bị áp mức thuế 23,2%.

Để được hưởng các mức thuế riêng biệt, các nhà nhập khẩu Đài Loan phải nộp hồ sơ xác minh rõ đơn vị xuất khẩu hoặc nhà sản xuất cho cơ quan hải quan xét duyệt. Nếu không, mức thuế cao nhất sẽ được áp dụng.

Cuộc điều tra về việc bán phá giá xi măng và clinker từ Việt Nam được khởi động vào tháng 8 năm 2024, sau khi Hiệp hội Công nghiệp Xi măng Đài Loan đệ đơn yêu cầu áp thuế chống bán phá giá, với cáo buộc có hành vi bán phá giá và gây tổn hại cho ngành công nghiệp xi măng Đài Loan.

Như vậy sau gạch men, xi măng và clinker là nhóm hàng thứ 2 Đài Loan áp thuế chống bán phá giá đối với các sản phẩm sản xuất, xuất khẩu của Việt Nam.