Nhật Bản là thị trường nhập khẩu thủy sản lớn thứ 3 trên thế giới với giá trị nhập khẩu 15,6 tỷ USD và khối lượng nhập khẩu 2,5 triệu tấn trong năm 2019. Nhật Bản cũng luôn nằm số các quốc gia tiêu thụ thủy sản nhiều nhất trên thế giới, với hơn 90% sản lượng thủy sản khai thác nội địa được tiêu thụ tại thị trường trong nước.
Người tiêu dùng Nhật Bản luôn chú trọng đến sức khỏe và có xu hướng ưa chuộng các sản phẩm thực phẩm an toàn, tiện lợi. Thị trường thực phẩm và đồ uống tại Nhật Bản đang tập trung khai thác các sản phẩm đa chức năng, nhiều dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe trong bối cảnh nền dân số già hóa và số lượng người cao tuổi chiếm tỷ lệ cao trong xã hội Nhật Bản. Trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản, thủy sản là nguồn thực phẩm truyền thống được tiêu dùng phổ biến và được coi là góp phần kéo dài tuổi thọ.
Mặc dù được hưởng nhiều ưu đãi cắt giảm thuế nhập khẩu theo cam kết trong các Hiệp định thương mại tự do giữa hai nước, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Nhật Bản trong những năm qua vẫn còn hạn chế, chưa khai thác được hết tiềm năng. Một thách thức lớn cho xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đó là hàng rào kỹ thuật mà Chính phủ Nhật Bản đặt ra để kiểm soát các mặt hàng nhập khẩu vào quốc gia này. So với các nước khác, hàng rào kỹ thuật mà Nhật Bản đặt ra khắt khe hơn nhiều do đặc thù tiêu dùng ưa chuộng về chất lượng của thị trường Nhật Bản. Điều này khiến cho các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam gặp nhiều khó khăn khi muốn thâm nhập và mở rộng kinh doanh tại thị trường.
Nhằm cung cấp các thông tin hữu ích cho các doanh nghiệp xuất khẩu, Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản tổng hợp các tài liệu liên quan và biên soạn cuốn “Sổ tay Quy định nhập khẩu thủy sản vào Nhật Bản”. Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản hy vọng cuốn Sổ tay sẽ góp phần giải đáp những thắc mắc về quy định nhập khẩu của Nhật Bản cũng như hướng dẫn một số điểm cần lưu ý khi xuất khẩu, giúp doanh nghiệp Việt Nam có sự chuẩn bị đầy đủ và thích hợp để xuất khẩu thủy sản thuận lợi vào thị trường này.