Chính phủ mới của tổng thống Zambia Michael Sata hôm thứ năm (6/10) đã quyết định cho ngừng mọi hoạt động xuất khẩu đồng nhằm mục đích kiểm tra các tờ khai của doanh nghiệp và thiết lập một loại thuế xuất khẩu đối với kim loại này.

Hai tuần sau khi nhậm chức, ông Michael Sata đã quyết định áp dụng một biện pháp trên quy mô lớn là cho ngừng mọi hoạt động xuất khẩu kim loại của Zambia kể từ ngày 6/10/2011. Tất cả các giấy phép do Bộ Mỏ cấp bị đình chỉ ngay lập tức trong khi chờ các chỉ thị mới của Chính phủ.

Mục tiêu của quy định này là cho phép chính phủ Zambia tiến hành một số hoạt động kiểm tra sau khi có những nghi ngờ về số lượng đồng sản xuất và xuất khẩu.

Điều mà chính phủ cố gắng thực hiện là cải thiện việc khai báo xuất khẩu đặc biệt là các loại quặng kim loại nhằm tránh thất thu thuế. Những quy định mới về xuất khẩu quặng sẽ được công bố vào ngày 16/10 tới.

Trong chiến dịch tranh cử, tân thổng thống Sata đã cho biết sẽ thiết lập một loại thuế trọn gói là 25% đối với các khoản lợi nhuận từ khai thác mỏ và biện pháp mới áp dụng này nhằm bảo đảm với người dân về khả năng thực hiện các cam kết của ông.

Zambia đang cố gắng đa dạng hóa nền kinh tế bằng cách phát triển du lịch nhưng nước này lại chưa bao giờ sản xuất nhiều đồng như hiện nay: 691.000 tấn quặng đồng năm 2010 và 698.000 tấn năm 2009, tương đương với 4,3% sản lượng đồng thế giới. Nguồn lợi này giúp Zambia đạt mức tăng trưởng 7,6% năm 2010 mặc dù hiện tại 64% trên tổng số 13 triệu dân vẫn còn sống trong cảnh túng quẫn.

Năm 2010, Việt Nam nhập khẩu từ Zambia 30,3 triệu USD hàng hóa các loại trong đó đồng chiếm 23,4 triệu USD.

Hoàng Đức Nhuận