Ý tưởng thành lập Khu chế xuất công nghiệp có từ năm 1999 với mục tiêu giúp các doanh nghiệp chủ yếu là xuất khẩu không phải chịu hàng rào thuế quan và được đối xử thuận lợi đặc biệt về nhập khẩu hàng hoá, thuế và phí, xây dựng cơ sở hạ tầng. DN còn được hưởng những quy định khác trong ngành công nghiệp có thể áp dụng ngoài khu chế xuất công nghiệp

Tuy nhiên, mãi đến tháng 10/2003, thủ tục thành lập (hoạt động và tổ chức) mới được quy định trong Nghị định 2003-400 ngày 13/10/2003.

Ngày 8/9/2005, Tổng thống nước CH Bénin đã ban hành Luật số 2005-16 về chế độ chung của khu chế xuất tại CH Bénin. Luật này nêu rõ:

- Những lợi thế dành cho DN

- Chế độ các doanh nghiệp

- Chế độ hàng hoá và dịch vụ

- Chế độ việc làm và nhân công

- Những biện pháp xử phạt áp dụng đối với các trường hợp vi phạm quy định

 

1/ Những điều kiện để được cấp phép hoạt động trong khu chế xuất

 

Để được vào hoạt động trong khu chế xuất, các doanh nghiệp phải cam kết đáp ứng đồng thời những điều kiện sau:

- Bảo đảm xuất khẩu ít nhất 65% sản lượng hàng năm

- Ưu tiên dành những công việc thường xuyên cho người dân Bénin có tay nghề tương đương với những người không mang quốc tịch Bénin.

- Đóng góp vào việc đào tạo người lao động Bénin để có thể đảm đương những công việc đòi hỏi tay nghề cao trong khu chế xuất

- Ưu tiên sử dụng nguyên vật liệu và vật tư có xuất xứ từ Bénin có tính cạnh tranh tương đương ở nơi khác

Để được chấp nhận vào khu chế xuất, cần phải gửi hồ sơ kèm theo phác thảo đề án, bao gồm 1 hồ sơ pháp lý, 1 hồ sơ kỹ thuật và 1 hồ sơ kinh tế và tài chính đến Uỷ ban cấp phép thông qua Cơ quan quản lý khu chế xuất công nghiệp. Việc cấp phép sẽ được thực hiện bằng một Nghị định liên Bộ sau khi có ý kiến của Uỷ ban cấp phép (Uỷ ban này có số đại biểu ngang nhau trong lĩnh vực công và tư) do Bộ trưởng Bộ Công thương làm chủ tịch.

Sau khi gửi đơn, giấy phép sẽ được cấp trong thời hạn 30 ngày làm việc đối với doanh nghiệp và 45 ngày đối với những người khởi xướng khu chế xuất.

Sau khi nhận được thông báo cấp phép, một khu vực địa lý sẽ được giao cho nhà đầu tư, việc thuê đất được thực hiện thông qua một hợp đồng thuê dài hạn với giá từ 150 FCFA đến 300 FCFA/m2/năm.

 

2/ Đặc điểm khu chễ xuất công nghiệp

Khu chế xuất công nghiệp Bénin là 1 vùng liền kề bao gồm các khu vực địa lý đã được xác định ranh giới và các điểm chế xuất có thể đặt ở mọi nơi trên lãnh thổ quốc gia.

Theo điều luật về chế độ chung của khu chế xuất, có 3 khu vực địa lý được xác định ranh giới :

Khu 1, được trang bị nhiều cơ sở hạ tầng cơ bản: Cảng, sân bay, đường bộ, đường sắt, viễn thông (nằm ở miền Nam đất nước)

Khu 2, được trang bị cơ sở hạ tầng ở mức trung bình (miền Trung)

Khu 3, được trang bị cơ sở hạ tầng ít hơn (miền Bắc).

 

Vùng có khu 1 nằm ở phía Đông thủ đô kinh tế Cotonou tại xã Sèmè-Kpodji giáp biên giới với Nigiêria, có tổng diện tích 230 hécta. Khoảng cách từ khu vực này tới cảng biển Cotonou và sân bay quốc tế chỉ có 20km. Khu 1 có mạng lưới đường bộ lớn nhất đất nước chạy qua.

Việc thiết lập các công trình tiền xây dựng theo từng giai đoạn đang được tiến hành. Phần ưu tiên thực hiện chiếm diện tích 40 ha, gồm các công việc như làm sạch vệ sinh và lát đường, lắp đặt điện nước, điện thoại, an ninh, thu gom và xử lý rác thải, xây dựng khu hành chính và khu phụ.

 

3/ Việc quản lý khu chế xuất công nghiệp

Việc quản lý và xúc tiến các khu vực địa lý tại các khu chế xuất và điểm chế xuất được giao cho lĩnh vực tư nhân thông qua Cơ quan quản lý Khu chế xuất công nghiệp Bénin (A-ZFI).

Là công ty vô danh với số vốn 1,2 tỷ FCFA trong đó Nhà nước là cổ đông nắm giữ 20%, A-ZFI có Hội đồng quản trị 12 thành viên do Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Bénin (CCIB) làm Chủ tịch (ông Ataou SOUFIANO). 1 tổng giám đốc và nhóm lãnh đạo bao gồm 5 người đã bắt đầu làm việc từ ngày 1/3/2005.

A- ZFI có những nhiệm vụ chính sau:

- Tìm kiếm các nhà đầu tư đủ khả năng hoạt động tại Khu chế xuất công nghiệp.

- Đảm bảo trợ giúp hành chính cho các nhà đầu tư, tức là đi cùng với họ trong tất cả các thủ tục và cung cấp tất cả những thông tin cần thiết cho việc nghiên cứu hồ sơ xin cấp phép

- Đảm bảo việc theo dõi các hoạt động của các nhà đầu tư đã được cấp phép

- Là cầu nối giữa các nhà đầu tư được cấp phép và Nhà nước

- Tiến hành tất cả các hoạt động cần thiết để khu chế xuất hoạt động tốt và thúc đẩy phát triển khu vực này

Cho đến nay, đã có hơn 40 nhà đầu tư với tổng số vốn khoảng 40 tỷ FCFA quan tâm đến khu chế xuất công nghiệp của Bénin. Khoảng 10 hồ sơ xin cấp phép đang được xử lý. Giấy phép đầu tiên đã được cấp ngày 29/9/2005 cho một liên doanh Bénin-Hà Lan đặt tại một điểm chế xuất tại khu vực Tchaourou (miền Trung đất nước).

4/ Những lợi thế và đảm bảo

Những lợi thế về thuế hải quan

Trong khuôn khổ các hoạt động gắn liền với việc cấp phép, về nhập khẩu, kể từ ngày cấp phép, các doanh nghiệp sẽ được miễn các loại thuế và phí nhập khẩu (trừ các loại thuế cầu đường) đối với:

- Máy móc

- Trang thiết bị và công cụ

- Linh kiện thay thế hoặc linh kiện đặc trưng dành cho trang thiết bị nhập khẩu

- Xe cộ công trường

- Nguyên liệu và bán thành phẩm

- Các sản phẩm dành cho việc đóng gói sản phẩm chế biến

- Nhiên liệu

- Vật liệu xây dựng

- Thiết bị văn phòng và văn phòng phẩm

- Thiết bị và phụ tùng tin học

- Máy phát điện và phụ tùng

- Máy móc viễn thông

- Máy móc điều hoà không khí của DN

- Phòng lạnh

Giảm 60% tổng số thuế và phí nhập khẩu đối với xe ôtô thương mại do các doanh nghiệp được cấp phép hoạt động tại khu chế xuất mua trong khuôn khổ các hoạt động của mình.

Đối với xuất khẩu, các doanh nghiệp được cấp phép hoạt động tại khu chế xuất chỉ duy nhất phải thanh toán thuế đường sá (kể từ ngày được cấp phép) đối với các sản phẩm gia công hoặc chế tạo trong các khu chế xuất và tại các điểm chế xuất.

Những lợi thế về thuế

Kể từ ngày bắt đầu hoạt động, doanh nghiệp có thể được:

- Miễn thuế lợi nhuận công nghiệp và thương mại trong 10, 12 và 15 năm đầu tồn tại tương ứng với các khu vực 1, 2 và 3.

- Giảm thuế lợi nhuận công nghiệp và thương mại với tỷ lệ 20% trong 5 năm kể từ năm hoạt động thứ 11, 13 và 16 của doanh nghiệp tương ứng với khu 1, 2 và 3.

- Giảm 4% chi phí chủ trong 5 năm đầu hoạt động

- Giảm 5% thuế thu nhập giá trị động sản trong 5 năm đầu hoạt động

- Miễn thuế giá trị gia tăng (VAT) trong thời gian được phép, đối với việc giao sản phẩm bán gia công, bao bì, giao hàng cho chính DN vì hoạt động này nằm trong quá trình sản xuất của DN.

- Miễn thuế tài sản sở hữu được xây dựng và không xây dựng cho thời hạn 10 năm.

- Miễn thuế môn bài trong thời hạn 10 năm.

 

Những lợi thế khác

Theo những quy định hiện hành, các doanh nghiệp và những người khởi xướng đang hưởng chế độ khu chế xuất công nghiệp có thể :

- sử dụng mạng lưới viễn thông riêng

- sản xuất năng lượng để tiêu thụ riêng

- có các tài khoản bằng ngoại tệ

 

Các bảo đảm

- Tự do ấn định giá và phítrong khuôn khổ những giao dịch giữa các doanh nghiệp của khu chế xuất công nghiệp hoặc giữa các DN này và những thị trường nước ngoài

- Có thể tự cung ứng hàng hoá và dịch vụ từ doanh nghiệp hoặc công ty mình lựa chọn

- Các nhân viên nước ngoài và gia đình họ được hưởng quyền tự do vào, lưu trú, đi lại và ra ngoài trong khuôn khổ các văn bản hiện hành

- Được hưởng quyền tự do quản lý với điều kiện tôn trọng quy định hiện hành tại những nước thuộc Liên minh Kinh tế và Tiền tệ Tây Phi (UEMOA).

- Được hưởng quyền tự do chuyển vốn, đặc biệt là lợi nhuận và cổ tức sau khi được hạch toán hợp thức và các nguồn vốn có được trong trường hợp nhượng hoặc ngừng hoạt động của doanh nghiệp trong khuôn khổ tôn trọng quy định hiện hành tại những nước UEMOA.

Địa chỉ : Cơ quan quản lý Khu chế xuất công nghiệp (A-ZFI)

                Agence d’Administration de la Zone Franche Industrielle

Immeuble Sainte Trinité, 01BP33, République du Bénin

Tel : + 229 21 32 78 81/82

Fax : + 229 21 32 78 85

Email : info@a-zfibenin.com

Website : www.a-zfibenin.com