Ngày 8 tháng 9 năm 2025, Ủy ban châu Âu đã thông qua Quy định ủy quyền nhằm cập nhật danh mục kiểm soát xuất khẩu hàng hóa lưỡng dụng của EU trong Phụ lục I của Quy định (EU) 2021⁄821.
Bản cập nhật này đưa danh mục phù hợp với các quyết định được thông qua trong năm 2024 bởi các cơ chế kiểm soát xuất khẩu đa phương, bao gồm: Hiệp định Wassenaar (WA), Chế độ Kiểm soát Công nghệ Tên lửa (MTCR), Nhóm Australia (AG) và Nhóm các Nhà cung cấp Hạt nhân (NSG). Ngoài ra, bản cập nhật cũng bao gồm các cam kết mà các quốc gia thành viên EU, với tư cách là thành viên của WA, đã chấp nhận để kiểm soát bổ sung một số mặt hàng theo cách thống nhất.
Mục tiêu của bản cập nhật là tăng cường hiệu quả kiểm soát ở cấp độ EU đối với các công nghệ mới, qua đó góp phần đảm bảo an ninh trong thương mại hàng hóa lưỡng dụng, phù hợp với Sách trắng 2024 về kiểm soát xuất khẩu. Việc áp dụng kiểm soát thống nhất trên toàn EU bảo đảm tính hiệu quả và minh bạch, đồng thời duy trì sức cạnh tranh của Liên minh cũng như một sân chơi bình đẳng cho các doanh nghiệp.
Cụ thể, bản cập nhật danh mục kiểm soát của EU bổ sung thêm các mặt hàng lưỡng dụng mới, bao gồm:
- Các kiểm soát liên quan đến công nghệ lượng tử (ví dụ: máy tính lượng tử, linh kiện điện tử hoạt động ở nhiệt độ siêu thấp, bộ khuếch đại tín hiệu tham số, hệ thống làm lạnh siêu dẫn, thiết bị kiểm tra wafer trong môi trường siêu lạnh);
- Thiết bị và vật liệu sản xuất, kiểm tra bán dẫn (ví dụ: thiết bị lắng đọng lớp nguyên tử – ALD, thiết bị và vật liệu cho lắng đọng epitaxy, thiết bị quang khắc, màng mỏng bảo vệ EUV, mặt nạ và reticle, thiết bị kính hiển vi điện tử quét, thiết bị khắc);
- Vi mạch tính toán tiên tiến và tổ hợp điện tử như các thiết bị và hệ thống logic khả trình (FPLD/FPLS);
- Vật liệu phủ cho ứng dụng nhiệt độ cao;
- Máy in 3D công nghiệp (additive manufacturing) và các vật liệu liên quan (ví dụ: chất phụ gia cho bột kim loại);
- Máy tổng hợp peptide;
- Cập nhật một số tham số kiểm soát kỹ thuật và định nghĩa, mô tả kỹ thuật.
Danh mục kiểm soát mới của EU sẽ chính thức có hiệu lực sau thời gian giám sát 2 tháng thông lệ của Hội đồng châu Âu và Nghị viện châu Âu.
Bối cảnh
Việc kiểm soát xuất khẩu hàng hóa lưỡng dụng tại EU dựa trên danh mục chung các mặt hàng lưỡng dụng (“EU control list”), được áp dụng tại tất cả các quốc gia thành viên. Danh mục này – là Phụ lục I của Quy định về Hàng hóa Lưỡng dụng của EU – thường được sửa đổi ít nhất một lần mỗi năm thông qua Đạo luật Ủy quyền, dựa trên các quyết định và cam kết trong khuôn khổ các cơ chế quốc tế về chống phổ biến vũ khí và kiểm soát xuất khẩu.
EU cho rằng một cách tiếp cận đa phương đối với kiểm soát xuất khẩu là phương thức hiệu quả nhất để bảo vệ an ninh quốc tế và hỗ trợ một sân chơi công bằng ở phạm vi toàn cầu. Kiểm soát xuất khẩu hàng hóa lưỡng dụng là công cụ quan trọng của EU nhằm bảo đảm hòa bình, an ninh quốc tế, cũng như bảo vệ nhân quyền.
