Mặc dù trong vài năm qua, sản xuất lúa của Bénin không ngừng tăng nhưng cũng chỉ đạt 30.000 tấn, đáp ứng từ 10 đến 15% nhu cầu trong nước (80.000 tấn gạo). Một vấn đề nữa đối với gạo trong nước là chất lượng kém, chứa nhiều tạp chất do công nghệ chế biến lạc hậu. Do vậy, trung bình mỗi năm Bénin phải nhập khoảng 50.000 tấn gạo.

Bên cạnh việc nhập khẩu gạo để đáp ứng nhu cầu trong nước, Bénin còn mua gạo để tái xuất sang Nigiêria, khối lượng từ 50.000 đến 150.000 tấn mỗi năm. Tại nước láng giềng Nigeria, mặc dù sản xuất gạo không đủ cho tiêu dùng trong nước nhưng thuế nhập khẩu gạo lại rất cao (100%). Do vậy, việc nhập khẩu gạo của Bénin thường phụ thuộc vào những quy định thương mại của nước láng giềng Nigiêria và sản lượng lúa trong nước.

Một điểm đáng lưu ý nữa là mỗi năm, Nhật Bản viện trợ cho Bénin khoảng 5.000 tấn gạo, đôi khi chiếm tới 10% nhu cầu quốc gia. Gạo này được bán với giá thấp hơn giá gạo trong nước rất nhiều do được miễn thuế nhập khẩu.

Hiện nay thị trường nhập khẩu gạo vào Bénin chủ yếu do 5 công ty lớn là SHERIKA, ABC, SONAM, DIFEZI và TUKIMEX nắm độc quyền, có tầm hoạt động trong khu vực, quyết định giá bán tại Bénin. Việc tiêu thụ gạo của Bénin ngày càng tăng, từ 69.306 tấn vào năm 2003 lên 93.172 tấn năm 2005 và vào khoảng 110.812 tấn năm 2010. Những nước cung cấp chính là Thái Lan, Trung Quốc và Việt Nam.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, năm 2009, Việt Nam đã xuất được 11.900 tấn gạo trị giá 17,55 triệu đô la sang thị trường này. Năm 2010, kim ngạch xuất khẩu gạo sang Benin giảm xuống còn 4,1 triệu đô la. Trong 6 tháng đầu năm 2011, Việt Nam đã xuất khẩu sang thị trường này 4.500 tấn gạo với tổng kim ngạch đạt 5 triệu USD.

Hoàng Đức Nhuận