Ngành thực phẩm siêu bổ dưỡng (superfoods) tại Thụy Điển là một thị trường đầy tiềm năng cho các doanh nghiệp xuất khẩu từ Việt Nam, nhưng đi kèm với đó cũng là những thách thức không nhỏ. Với xu hướng tiêu thụ thực phẩm lành mạnh và hữu cơ ngày càng tăng cao tại Thụy Điển, các doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội tiếp cận một thị trường năng động, nhưng đồng thời cũng phải đáp ứng được các yêu cầu khắt khe về chất lượng, chứng nhận và tính bền vững. Trong bối cảnh Việt Nam có nguồn tài nguyên phong phú về nông sản và thực phẩm tự nhiên, các doanh nghiệp có thể tận dụng cơ hội này để phát triển thị trường xuất khẩu thực phẩm siêu bổ dưỡng.
1.Cơ hội tăng trưởng xuất khẩu
Tiềm năng của thực phẩm siêu bổ dưỡng từ Việt Nam:
Việt Nam là một quốc gia nông nghiệp có nhiều loại sản phẩm có tiềm năng trở thành thực phẩm siêu bổ dưỡng được ưa chuộng trên thị trường quốc tế. Một số sản phẩm nông sản của Việt Nam có thể được tiếp thị dưới dạng thực phẩm siêu bổ dưỡng bao gồm hạt điều, gạo lứt, tảo, các loại rau quả nhiệt đới (chẳng hạn như thanh long, dừa, bơ) và các loại gia vị giàu dinh dưỡng như gừng, nghệ, sả.
- Hạt điều: Hạt điều Việt Nam đã có mặt trên thị trường thế giới với uy tín cao về chất lượng. Đây là một loại hạt giàu protein, chất xơ và các loại chất béo lành mạnh, phù hợp với xu hướng tiêu thụ thực phẩm dinh dưỡng. Thụy Điển, với xu hướng tiêu dùng các loại hạt siêu bổ dưỡng, có thể là một thị trường tiềm năng cho sản phẩm hạt điều từ Việt Nam.
- Gạo lứt: Gạo lứt của Việt Nam chứa nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất, phù hợp với nhu cầu về thực phẩm lành mạnh và không chứa gluten. Gạo lứt cũng có thể được tiếp thị như một lựa chọn thay thế cho các loại carbohydrate truyền thống như gạo trắng hoặc mì.
- Tảo: Tảo biển được coi là một trong những thực phẩm giàu dinh dưỡng nhất, chứa nhiều protein, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Sản phẩm này đã được phát triển ở Việt Nam và có tiềm năng lớn để trở thành sản phẩm siêu bổ dưỡng xuất khẩu sang các thị trường như Thụy Điển, nơi người tiêu dùng đang ngày càng quan tâm đến các loại thực phẩm xanh và bền vững.
- Dừa và các sản phẩm từ dừa: Dừa và các sản phẩm từ dừa như nước dừa, dầu dừa, và dừa sấy khô là những sản phẩm có thể đáp ứng tốt nhu cầu của thị trường Thụy Điển. Dừa là nguồn dinh dưỡng tự nhiên, giàu chất béo lành mạnh và được sử dụng rộng rãi trong chế độ ăn kiêng và thuần chay.
- Các loại gia vị như gừng, nghệ: Gừng và nghệ là những gia vị có lợi cho sức khỏe, thường được sử dụng trong các chế độ ăn kiêng và thực phẩm chức năng. Các sản phẩm từ gừng và nghệ của Việt Nam có thể là một lựa chọn hấp dẫn cho thị trường Thụy Điển.
Xu hướng tiêu thụ thực phẩm lành mạnh và hữu cơ tại Thụy Điển:
Với sự gia tăng nhận thức về sức khỏe và môi trường, người tiêu dùng Thụy Điển đang ngày càng ưa chuộng các sản phẩm hữu cơ và có nguồn gốc bền vững. Điều này tạo ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam sản xuất các sản phẩm có chứng nhận hữu cơ, thân thiện với môi trường và phù hợp với xu hướng tiêu dùng này.
Tăng cường hợp tác thương mại Việt Nam – Thụy Điển:
Các thỏa thuận hợp tác thương mại giữa Việt Nam và Thụy Điển, chẳng hạn như việc Việt Nam gia nhập Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam (EVFTA), tạo ra những điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sản phẩm sang thị trường Thụy Điển. Hiệp định này giúp giảm thuế và loại bỏ các rào cản thương mại, giúp sản phẩm từ Việt Nam có tính cạnh tranh cao hơn khi tiếp cận thị trường châu Âu.
2.Thách thức về cạnh tranh và chất lượng
Mặc dù có nhiều cơ hội, nhưng doanh nghiệp Việt Nam cũng phải đối mặt với một số thách thức khi thâm nhập thị trường thực phẩm siêu bổ dưỡng tại Thụy Điển. Một số thách thức chính bao gồm:
Tiêu chuẩn chất lượng cao:
Thị trường Thụy Điển và EU có yêu cầu rất cao về chất lượng sản phẩm, đặc biệt là các sản phẩm thực phẩm nhập khẩu. Các sản phẩm siêu bổ dưỡng phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm, bao gồm kiểm tra dư lượng thuốc trừ sâu, quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn HACCP, và phải có chứng nhận từ các tổ chức quốc tế như BRC hoặc IFS. Điều này đặt ra thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc đảm bảo rằng quy trình sản xuất và kiểm tra chất lượng của họ đáp ứng được các tiêu chuẩn cao này.
Chứng nhận hữu cơ và bền vững:
Để tiếp cận được phân khúc người tiêu dùng ưa chuộng thực phẩm hữu cơ và thân thiện với môi trường tại Thụy Điển, các doanh nghiệp Việt Nam cần phải có các chứng nhận hữu cơ quốc tế như chứng nhận của EU hoặc chứng nhận KRAV tại Thụy Điển. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải đầu tư vào quy trình sản xuất bền vững, cũng như phải đối mặt với các chi phí gia tăng để đạt được các chứng nhận này.
Cạnh tranh từ các nhà cung cấp khác:
Thị trường thực phẩm siêu bổ dưỡng tại Thụy Điển đã có sự hiện diện mạnh mẽ của các nhà cung cấp từ Nam Mỹ (đặc biệt là Peru và Bolivia) và châu Âu. Các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải cạnh tranh về chất lượng, giá cả và tính độc đáo của sản phẩm để có thể thâm nhập và giữ vững vị thế tại thị trường này.
Chi phí vận chuyển và logistics:
Với khoảng cách địa lý xa giữa Việt Nam và Thụy Điển, chi phí vận chuyển là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường. Các doanh nghiệp Việt Nam cần có chiến lược logistics hiệu quả để đảm bảo sản phẩm được vận chuyển kịp thời và với chi phí hợp lý.
(Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển, kiêm nhiệm Đan Mạch, Na Uy, Iceland, và Latvia)