Cộng hoà Tuy-ni-di nằm ở phía Bắc của châu Phi, bao quanh bởi biển Địa Trung Hải, phía Tây giáp với Algeria và phía Đông Nam giáp Lybia có diện tích: 163.610 km và dân số gần 11 triệu người. Tuy-ni-di có nền kinh tế tương đối mở, nước này đã là thành viên của WTO, ký Hiệp định hợp tác song phương với Liên minh châu Âu EU và là thành viên của khu vực mậu dịch tự do Arabe.
1. Thuế quan
Thuế quan của Tuy-ni-di được tính theo giá trị hàng hóa trên giá CIF của hàng nhập khẩu. Hàng hóa khi được nhập khẩu vào Tuy-ni-di phải chịu thuế từ 0% đến 43% tùy thuộc vào các sản phẩm. Ví dụ: 0% đối với hàng hóa thiết yếu mà sản xuất trong nước không đáp ứng được, đối với trang thiết bị thuế nhập khẩu là 15%, nguyên vật liệu là 36% và các sản phẩm bán thành phẩm là 43%
Ngoài ra còn có thuế VAT có tỷ suất trung bình là 18% (riêng đối với mặt hàng xa xỉ là 29%), thuế tiêu thụ (10%)..
2. Biện pháp phi thuế quan
Mặc dù Tuy-ni-di đã tiến hàng mở cửa thị trường theo như cam kết để gia nhập WTO, vẫn còn khoảng 3% hàng hóa trong đó có các mặt hàng nông sản, ô tô, và hàng dệt may cần có giấy phép nhập khẩu do Bộ Thương mại của nước này cấp. Để có được giấy phép nhập khẩu cần các giấy tờ sau: hợp đồng thương mại, thông tin về các bên tham gia ký hợp đồng, hàng hóa, nguồn gốc và xuất xứ. Giấy phép nhập khẩu có giá trị trong vòng 12 tháng kể từ ngày cấp
Ngoài ra, đối với một số sản phẩm đặc biệt là hàng tiêu dùng, Tuy-ni-di có sử dụng hạn ngạch để bảo vệ sản xuất trong nước
3. Hệ thống phân phối tại Tuy-ni-di
Trong khoảng 5 năm gần đây, hệ thống phân phối hàng hóa phát triển nhanh chóng tại Tuy-ni-di. Sự xuất hiện của 3 nhà bán lẻ quốc tế là Carrefour, Géant và Champion cùng với hệ thống siêu thị của họ đã khiến thói quen tiêu dùng của người Tunisa thay đổi. Mặc dù vậy, hệ thống phân phối có tổ chức mới chỉ chiếm 12% thị phần phân phối của Tuy-ni-di, còn lại vẫn là các nhà buôn bán lẻ địa phương đặc biệt đối với việc kinh doanh các mặt hàng nông sản. Hiện nay, tại Tuy-ni-di có 3 nhà phân phối lớn: đầu tiên là Tập đoàn Mabrouk liên kết với Tập đoàn Casino của Pháp chiếm 36% thị phần, sau đó là Tập đoàn Chaibi ban đầu là chi nhánh của Carrefour sau đó mở rộng thêm liên kết với Champion vf chiếm 31% thị phần; cuối cùng là Magasin Général với 13% thị phần (nhà phân phối này còn tham gia cả hoạt động bán buôn).
Hiện nay, ngoài khu vực thủ đô Tunis nơi có sức mua khá cao, thì các vùng khác đặc biệt ở nông thôn, sức mua thấp, vì thế các tiểu thương vẫn là thành phần quan trọng của đời sống kinh tế Tuy-ni-di.
4. Một số điều cần biết khi thâm nhập thị trường Tuy-ni-di
Tuy-ni-di có 1 nền kinh tế đa dạng với sự phát triển khá đồng đều cả nông nghiệp; công nghiệp và dịch vụ. Trong thập kỉ vừa qua, nhà nước đã giảm sự can thiệp của mình vào các nền kinh tế với việc tư nhân hoá, đơn giản hoá các chính sách thuế khoá.
Nông nghiệp đóng góp vào 12% GDP của Tuy-ni-di. Các nông sản chính của Tuy-ni-di là quả ô liu, dầu ô liu, hạt, cà chua, cam quýt, cây củ cải đường, quả chà là, quả hạnh, ngũ cốc. Công nghiệp đóng góp 30% GDP của Tuy-ni-di, sản xuất công nghiệp của nước này tập trung vào mấy lĩnh vực chính là may mặc, da giầy, chế biến nông sản, điện tử và hóa chất. Riêng dệt may đóng góp 29,8% và chế biến nông sản 21,9 vào GDP của công nghiệp chế biến. Nghành dịch vụ của Tuy-ni-di khá phát triển, đặc biệt là du lịch đóng góp vào khoảng 58% GDP. Tuy-nidi sở hữu 1298 km bờ biển, là điểm đến của du khách châu Âu, ngoài ra còn có các địa điểm khảo cổ nổi tiếng như Carthage, BullaRegia, Dougga.
Đặng Thị Thanh Phương
